Τρίτη 30 Απριλίου 2024

ΕΦΕΤ: Ενημέρωση των καταναλωτών για την εορταστική περίοδο του Πάσχα

 Ο προγραμματισμός των αγορών μας, η συνειδητή επιλογή τροφίμων και ο σωστός χειρισμός και αποθήκευση των πρώτων υλών μας βοηθάνε σ’ αυτή την κατεύθυνση κι επιπλέον μας συμφέρουν οικονομικά.
Γενικά, ως καταναλωτές, είναι σημαντικό να έχουμε πάντα στο μυαλό μας τη σημασία που έχει:
➢ Να προμηθευόμαστε τρόφιμα μόνο από επίσημα, άρα κι ελεγχόμενα σημεία πώλησης.
➢ Να ανατρέχουμε στις ενδείξεις της συσκευασίας στα προσυσκευασμένα τρόφιμα. Η ετικέτα μας παρέχει χρήσιμες πληροφορίες, όπως την ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας του προϊόντος, τις ορθές συνθήκες αποθήκευσης, τα διατροφικά στοιχεία. Αν έχουμε κάποια αλλεργία, δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή στην ένδειξη αλλεργιογόνων συστατικών, τα οποία αναγράφονται υποχρεωτικά.
➢ Να δίνουμε προσοχή στην καθαριότητα του εξοπλισμού και του χώρου του καταστήματος που επιλέγουμε για την αγορά τροφίμων.
➢ Όταν αγοράζουμε κρέας, να διαπιστώνουμε με απλή παρατήρηση ότι είναι τοποθετημένο μέσα σε ψυγεία ή σε ψυχόμενες προθήκες που λειτουργούν. Όταν επιλέγουμε κατεψυγμένα κρέατα, πρέπει να εξετάζουμε την ημερομηνία κατάψυξης και την ημερομηνία ανάλωσης του προϊόντος (π.χ. ένδειξη: «ΑΝΑΛΩΣΗ ΕΩΣ», «ΑΝΑΛΩΣΗ ΠΡΙΝ ΑΠΟ»)
➢ Να τοποθετούμε σε διαφορετικές σακούλες τα τρόφιμα που αγοράζουμε ωμά και χρειάζονται μαγείρεμα (π.χ. κρέας, παρασκευάσματα κρέατος), από αυτά που είναι έτοιμα προς κατανάλωση (π.χ. σαλάτες), για να αποφύγουμε πιθανή διασταυρούμενη μικροβιακή επιμόλυνση. Να αγοράζουμε τελευταία τα προϊόντα που χρειάζονται ψύξη ή κατάψυξη, ώστε να τα τοποθετήσουμε στο ψυγείο του σπιτιού μας το συντομότερο δυνατό.
➢ Να φροντίζουμε για τη σωστή αποθήκευση των τροφίμων στα ντουλάπια, στο ψυγείο ή στην κατάψυξη, ώστε να διατηρούνται στη βέλτιστη δυνατή κατάσταση μέχρι να τα χρησιμοποιήσουμε.
➢ Να προσέχουμε τις θερμοκρασίες! Φροντίζουμε να τοποθετήσουμε στο ψυγείο το συντομότερο δυνατό τα ευαλλοίωτα τρόφιμα (για παράδειγμα γάλα, κρέας) μετά την αγορά τους. Ελέγχουμε ότι το ψυγείο μας λειτουργεί σωστά. Διατηρούμε το μαγειρεμένο φαγητό ζεστό (πάνω από 60°C) πριν από το σερβίρισμα. Δεν αφήνουμε το μαγειρεμένο φαγητό σε θερμοκρασία δωματίου για περισσότερο από 2 ώρες.
➢ Να προετοιμάζουμε το κρέας για μαγείρεμα ακολουθώντας τις ορθές πρακτικές για την υγιεινή τροφίμων, ώστε να αποφύγουμε επιμολύνσεις μαγειρεμένου κρέατος με ωμά τρόφιμα και να φροντίζουμε για την καθαριότητα των επιφανειών.
Ας δούμε μερικές πρακτικές συμβουλές ειδικότερα τώρα για το Πάσχα.
Για τα αμνοερίφια:

Αν επιλέξουμε αγορά ολόκληρου σφαγίου ή ενός ημιμορίου από ένα σφάγιο, προσέχουμε να υπάρχει οπωσδήποτε σφραγίδα σε σχήμα αυγού, η οποία δείχνει ότι έχει γίνει ο απαιτούμενος κρεοσκοπικός έλεγχος.
Συγκεκριμένα, υπάρχουν τρεις κατηγορίες υποχρεωτικών σφραγίδων:
➢ Τα σφάγια που έχουν σφαγεί στη χώρα μας και που έχουν εκτραφεί στην Ελλάδα ή σε Κράτος Μέλος της Ε.Ε. έχουν σφραγίδα καταλληλότητας χρώματος «λαμπρού κυανού» δηλαδή τυρκουάζ, στο κέντρο της οποίας αναγράφεται ο κωδικός αριθμός κτηνιατρικής έγκρισης του σφαγείου και περιφερειακά τα αρχικά GR και τα διακριτικά της Ε.Ε.
➢ Τα σφάγια που έχουν σφαγεί σε άλλα Κράτη Μέλη της Ε.Ε. και διακινούνται προς τη χώρα μας έχουν σφραγίδα καταλληλότητας με χρώμα επιλογής του κάθε Κράτους Μέλους της Ε.Ε. και τα
χαρακτηριστικά στοιχεία (κωδικός αριθμός έγκρισης σφαγείου, χώρας και διακριτικών της
Ε.Ε.) τα οποία εφαρμόζονται στη χώρα σφαγής τους.
➢ Τα σφάγια που έχουν σφαγεί σε τρίτες χώρες και εισάγονται στη χώρα μας έχουν σφραγίδα καταλληλότητας με χρώμα καστανό και τα στοιχεία της χώρας προέλευσης.
Για τα σπλάχνα και το κρέας:
➢ Προσέχουμε να βρίσκονται υπό ψύξη μέσα σε προστατευμένους χώρους (π.χ. ψυχόμενες
προθήκες). Όταν επιλέγουμε κατεψυγμένα σπλάχνα, πρέπει να εξετάζουμε την ημερομηνία κατάψυξης και την ημερομηνία ανάλωσης του προϊόντος (π.χ. ένδειξη: «ΑΝΑΛΩΣΗ ΕΩΣ», «ΑΝΑΛΩΣΗ ΠΡΙΝ ΑΠΟ»).
Για τα αυγά:
Τα αυγά βρίσκονται στο επίκεντρο των γιορτών του Πάσχα, είτε βαμμένα για «τσούγκρισμα», είτε ενσωματωμένα σε πιάτα ή σε γλυκά. Ο κατάλληλος χειρισμός τους μας προστατεύει από μόλυνση από σαλμονέλα, ένα βακτήριο που προκαλεί τροφιμογενή νοσήματα.
➢ Για να κάνουμε την επιλογή μας, εξετάζουμε τις προβλεπόμενες ενδείξεις στη συσκευασία, όπως την κατηγορία ποιότητας, βάρους και την ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας.
➢ Δεν πλένουμε τα αυγά πριν τα αποθηκεύσουμε στο ψυγείο.
➢ Για την καλή συντήρησή τους διατηρούμε τα φρέσκα αυγά σε δροσερό χώρο ή στο ψυγείο.
➢ Τοποθετούμε τα βρασμένα αυγά, σε ξεχωριστό χώρο, από τα φρέσκα, στο ψυγείο μέσα σε
2 ώρες από την παρασκευή τους και τα καταναλώνουμε εντός μιας εβδομάδας.
➢ Για τη βαφή των αυγών αγοράζουμε μόνο εγκεκριμένες βαφές κι ακολουθούμε προσεκτικά τις οδηγίες που αναγράφονται στις συσκευασίες. Βάφουμε μόνο τα αυγά που δεν έχουν σπάσει κατά το βρασμό.

 ΠΗΓΗ: Ε.Φ.Ε.Τ.

Παρασκευή 9 Φεβρουαρίου 2024

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΥΓΕΙΑΣ ΜΕ ΘΕΜΑ: «Προστασία της Δημόσιας Υγείας κατά την παροχή συσσιτίων και υγειονομικοί όροι λειτουργίας των Κοινωνικών Παντοπωλείων»

Με αφορμή τα πρόσφατα γεγονότα σχετικά με τις συνθήκες υγιεινής κατά την παρασκευή και τη διανομή συσσιτίων, υπενθυμίζουμε την υπ'αρ. πρωτ. Δ1γ/Γ.Π/οίκ.69042/04-11-2021 εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας

«Η παροχή συσσιτίων και η λειτουργία των Κοινωνικών Παντοπωλείων αποτελούν δράσεις αλληλεγγύης για την ικανοποίηση κυρίως της βασικής ανάγκης για σίτιση σε κοινωνικά ασθενέστερες ομάδες. Για λόγους προστασίας της ατομικής και κατ’ επέκταση της δημόσιας υγείας, αποτελεί βασική προϋπόθεση η τήρηση βασικών κανόνων υγιεινής.
Το Υπουργείο Υγείας, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του και λόγω της νόσου COVID-19, κρίνει σκόπιμη και απαραίτητη την υπενθύμιση κανόνων υγιεινής που πρέπει να τηρούνται κατά την παρασκευή και τη διάθεση των συσσιτίων καθώς και τη λειτουργία των Κοινωνικών Παντοπωλείων.
Οι φορείς οι οποίοι ασχολούνται με Κοινωνικά Παντοπωλεία, παροχή οργανωμένου συσσιτίου για φιλανθρωπικό σκοπό καθώς και προγράμματα σίτισης στα σχολεία, υπόκεινται στους γενικούς υγειονομικούς όρους και προϋποθέσεις της υπ’ αρίθμ. Υ1γ/Γ.Π./οίκ.47829 /21-07-2017 (Β’ 2161) Υπουργικής Απόφασης.
Οι υπεύθυνοι των ανωτέρω δραστηριοτήτων έχουν την δυνατότητα της απαιτούμενης ευελιξίας (ευέλικτη εφαρμογή συστήματος αυτοελέγχου), όπως προβλέπεται στο άρθρο 5 του Κανονισμού 852/2004  και στο άρθρο 5 της υπ’ αρίθμ. Υ1γ/Γ.Π./οίκ.47829 /21-07-2017 (Β’ 2161) Υπουργικής Απόφασης.
Αναφορικά με την ίδρυση τους, αυτή ενδέχεται να ρυθμίζεται από ειδικότερες διατάξεις. Συγκεκριμένα για τα Κοινωνικά Παντοπωλεία και τη διοργάνωση συσσιτίων από τους Ο.Τ.Α. πρώτου και δεύτερου βαθμού, η ίδρυση και η λειτουργία τους ρυθμίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του αρθ.2 του ν.4071/11-04-2012 (Α’85) «Ρυθμίσεις για την τοπική ανάπτυξη, την αυτοδιοίκηση και την αποκεντρωμένη διοίκηση Ενσωμάτωση Οδηγίας 2009/50/ΕΚ..
Επίσης οι παραπάνω φορείς πρέπει να ενημερώνουν γραπτώς για τη δράση τους αυτή τις κατά τόπους Υγειονομικές Υπηρεσίες των Περιφερειακών Ενοτήτων στις οποίες ανήκουν.
Οι Υγειονομικές Υπηρεσίες ασκούν υγειονομικό έλεγχο, έτσι ώστε σε όλα τα στάδια, από την προμήθεια των πρώτων υλών μέχρι και την προσφορά των γευμάτων, να μπορεί να υπάρχει επίβλεψη της εφαρμογής όλων των υγειονομικών όρων και προϋποθέσεων, προκειμένου να διασφαλίζεται η υγιεινή των προσφερόμενων γευμάτων.
Οι Υγειονομικές Υπηρεσίες παρακαλούνται να διεξάγουν το παραπάνω έργο με πνεύμα καλής συνεργασίας, προσφέροντας όσο μπορούν τη συνδρομή και την υποστήριξή τους.


Α) ΣΥΣΣΙΤΙΑ
Η διάθεση των συσσιτίων διενεργείται με οργανωμένο τρόπο κυρίως από Ο.Τ.Α., ενορίες ιερών ναών, μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς και άλλους φορείς.
Οι συνθήκες λειτουργίας των παραπάνω δραστηριοτήτων έχουν ιδιαίτερο υγειονομικό ενδιαφέρον για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας.
Για το λόγο αυτό παρατίθενται παρακάτω βασικοί κανόνες υγιεινής που πρέπει να τηρούνται από όσους ασχολούνται με την παρασκευή και διάθεση συσσιτίων ώστε να διασφαλίζεται όσο το δυνατόν καλύτερα η υγιεινή και η ασφάλεια των γευμάτων:
 

Κανόνες Ατομικής Υγιεινής
α) Επιμελές πλύσιμο των χεριών :

  • πριν την έναρξη παρασκευής των γευμάτων
  • μετά τη χρήση τουαλέτας
  • μετά από χειρισμό χημικών ουσιών (π.χ. προϊόντα καθαρισμού)
  • μετά από χειρισμό απορριμμάτων
  • μετά από χρήση ωμών τροφίμων ( π.χ. κοτόπουλο, κρέας, αυγά,κ.α.)
  • μετά από φύσημα μύτης, φτέρνισμα, βήχα

β) Διατήρηση των νυχιών κομμένων και καθαρών
γ) Διατήρηση των μαλλιών μαζεμένων και χρήση καλύμματος κεφαλής (π.χ. σκούφος, μαντήλι)
δ) Χρήση γαντιών μιας χρήσης όπου είναι απαραίτητο (ανάλογα με το είδος του τροφίμου, σε περίπτωση τραυμάτων ή πληγών, κ.α.)
ε) Χρήση καθαρού επενδύτη (ποδιά)
στ) Αποχή από όλες τις δραστηριότητες του συσσιτίου σε περίπτωση ασθένειας (πυρετός, βήχας, γαστρεντερικές διαταραχές, κ.α.)
ζ) Εφαρμογή αντικαπνιστικής νομοθεσίας
η) Αποφυγή κατανάλωσης τροφής και ποτών την ώρα του μαγειρέματος
 

Κανόνες Υγιεινής στο χώρο του παρασκευαστηρίου

  • Διατήρηση του χώρου του μαγειρείου πάντα καθαρού.
  • Χρήση διαφορετικών σκευών και εργαλείων (π.χ. μαχαίρια, επιφάνειες κοπής) για τα ωμά τρόφιμα και διαφορετικών για τα μαγειρεμένα. Επίσης συνιστάται η χρήση διαφορετικών σκευών για τα κρέατα, κοτόπουλα και διαφορετικών για τα λαχανικά.
  • Καλός καθαρισμός (πλύσιμο με ζεστό νερό και απορρυπαντικό) και χρήση κατάλληλου απολυμαντικού, πριν και μετά το τέλος του μαγειρέματος, στους πάγκους εργασίας, στα τραπέζια, στα σκεύη, στα εργαλεία και στα μηχανήματα που έχουν χρησιμοποιηθεί.
  • Συλλογή απορριμμάτων σε σακούλες, οι οποίες κλείνονται καλά και απορρίπτονται στους κάδους απορριμμάτων σε τακτά χρονικά διαστήματα.
  • Διατήρηση των κάδων απορριμμάτων πάντα καθαρών. Προτιμάται οι κάδοι να είναι κλειστού τύπου (με καπάκι) και ποδοκίνητοι με πεντάλ.
  • Στο χώρο του μαγειρείου απαγορεύεται η είσοδος και η διατήρηση κατοικίδιων ή άλλων ζώων.
  • Τοποθέτηση προστατευτικής σίτας σε πόρτες και παράθυρα (όπου κρίνεται αναγκαίο) για αποτροπή εισόδου εντόμων υγειονομικής σημασίας, τρωκτικών και άλλων ειδών, για λόγους υγιεινής και προστασίας της δημόσιας υγείας.
Κανόνες Υγιεινής και Ασφάλειας για τα Ψυγεία
  • Τοποθέτηση των τροφίμων στο ψυγείο με τάξη και αποφυγή “παραφόρτωσης” του ψυγείου.
  • Τοποθέτηση των έτοιμων μαγειρεμένων τροφίμων στα πάνω ράφια και των ωμών στα κάτω ράφια, για αποφυγή τυχόν επιμολύνσεων των τροφίμων.
  • Συνιστώμενες θερμοκρασίες στο εσωτερικό των ψυγείων:
α.) Για την συντήρηση 2ο έως 5ο C (βαθμούς Κελσίου)
β.) Για την κατάψυξη -18ο C (βαθμούς Κελσίου)
  • Έλεγχος της θερμοκρασίας των ψυγείων με ειδικά θερμόμετρα.
  • Αποφυγή επανακατάψυξης προϊόντων που έχουν αποψυχθεί καθώς ελλοχεύει ο κίνδυνος αλλοίωσής τους.
  • Μέριμνα ώστε να διατηρούνται τα ψυγεία πάντα καθαρά.
Κανόνες Υγιεινής και Ασφάλειας στα Τρόφιμα
  • Χρήση καλής ποιότητας πρώτων υλών (προϊόντων).
  • Προσοχή στις ημερομηνίες λήξης των προϊόντων. Τα ληγμένα απορρίπτονται και δεν χρησιμοποιούνται πουθενά.
  • Διατήρηση των ζεστών μαγειρεμένων τροφίμων, μέχρι να καταναλωθούν, σε θερμοθαλάμους ή άλλες θερμαινόμενες συσκευές, με θερμοκρασία από 60ο C (βαθμούς Κελσίου) και πάνω και όχι για διάστημα πέραν των 4 ωρών.
  • Τα ευαλλοίωτα τρόφιμα (γάλα, αυγά, κρέας, κοτόπουλο κ.α.) πρέπει να διατηρούνται εντός των ψυγείων (με θερμοκρασία ίση ή χαμηλότερη των 5°C).
  • Αποθήκευση και διατήρηση των τροφίμων σε καθαρό χώρο, χωριστά συσκευασμένα και μακριά από χημικά προϊόντα, όπως π.χ. καθαριστικά, εντομοκτόνα, κ.α.
  • Μέριμνα για καλό πλύσιμο τροφίμων που καταναλώνονται ωμά και δεν υπόκεινται σε διαδικασία μαγειρέματος (π.χ. φρούτα, λαχανικά, κ.α.)
  • Χρήση μόνο πόσιμου νερού για τον καθαρισμό και το μαγείρεμα των τροφίμων.
  • Προσφορά των έτοιμων γευμάτων των συσσιτίων σε ατομικές μερίδες και σε συσκευασίες μιας χρήσης, το υλικό των οποίων να είναι κατάλληλο για επαφή με τρόφιμα, σύμφωνα με τις προδιαγραφές της κείμενης νομοθεσίας. Σε περίπτωση που χρησιμοποιούνται περιέκτες (δοχεία) των σιτιζομένων, αυτά να είναι καθαρά και να κλείνουν.

Β) ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΑ
Σύμφωνα με το άρθρο 2 του ν. 4071/2012, τα Κοινωνικά Παντοπωλεία είναι υπηρεσία παροχής ειδών πρώτης ανάγκης για τη σίτιση και την ένδυση απόρων ατόμων.
Αναφορικά με τους κανόνες υγιεινής που πρέπει να τηρούνται από τα Κοινωνικά Παντοπωλεία όσον αφορά τη διάθεση τροφίμων και ποτών, επισημαίνεται ότι ισχύουν οι όροι όπως αυτοί αναφέρονται για τις Επιχειρήσεις Λιανικού Εμπορίου σύμφωνα με την υπ’αριθμ. Υ1γ/Γ.Π./οίκ.47829/21-07-2017 Υπουργική Απόφαση.
Στην περίπτωση που από τις ως άνω υπηρεσίες παρέχονται και μεταχειρισμένα είδη ιματισμού, ένδυσης και υπόδησης, αυτά οφείλουν να είναι σε καλή κατάσταση και καθαρά. Οι χώροι διανομής ρούχων “από δεύτερο χέρι”, πρέπει να διαθέτουν αναρτημένες οδηγίες προς ενημέρωση του καταναλωτικού κοινού, ώστε να γίνεται επιπλέον επιμελής εξέταση και καθαρισμός των ειδών, από τον τελικό καταναλωτή/ χρήστη, πριν την χρησιμοποίησή τους.
 

Γ) Αναφορικά με την πανδημία από τον κορωνοϊό SARS-CoV-2 (COVID-19) και όσο αυτή παραμένει σε εξέλιξη, κρίνεται απαραίτητη η υπενθύμιση της τήρησης των γενικών κατευθυντήριων οδηγιών για τα μέτρα ελέγχου πρόληψης διασποράς του κορωνοϊού SARS –CoV-2 :

  • Φυσική απόσταση (κατά προτίμηση τουλάχιστον 2 μέτρων)
  • Χρήση προστατευτικής μάσκας
  • Υγιεινή χεριών
  • Καλός αερισμός χώρων
  • Συχνή απολύμανση επιφανειών

Παρακαλούνται οι Υγειονομικές Υπηρεσίες των Περιφερειακών Ενοτήτων, ως αποδέκτες του παρόντος, όπως ενημερώνουν εγγράφως την Υπηρεσία μας, σχετικά με τους διενεργούμενους ελέγχους στους παραπάνω χώρους.

ΕΦΕΤ: Ενημέρωση των καταναλωτών για την εορταστική περίοδο του Πάσχα

 Ο προγραμματισμός των αγορών μας, η συνειδητή επιλογή τροφίμων και ο σωστός χειρισμός και αποθήκευση των πρώτων υλών μας βοηθάνε σ’ αυτή τη...