Κοινή δήλωση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων
(ECDC) και της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA),
3 Ιουνίου 2011
Στις 22 Μαΐου 2011 η Γερμανία ανακοίνωσε σημαντική αύξηση του αριθμού ασθενών με αιμολυτικό ουραιμικό σύνδρομο (HUS) και αιμορραγική διάρροια λόγω λοίμωξης από το βακτήριο E. coli που παράγει την τοξίνη Shiga (STEC). Από τις 22 Μαΐου και μετά αναφέρθηκαν στη Γερμανία περισσότερα από 400 κρούσματα HUS και πάνω από 1000 περιστατικά STEC. Κρούσματα HUS και STEC που συνδέονται με την εν λόγω επιδημία αναφέρθηκαν και σε αρκετές άλλες χώρες της ΕΕ και του ΕΟΧ: Αυστρία, Τσεχική Δημοκρατία, Δανία, Γαλλία, Κάτω Χώρες, Νορβηγία, Πολωνία, Ισπανία, Σουηδία και Ηνωμένο Βασίλειο. Ενώ τα κρούσματα HUS παρατηρούνται συνήθως σε παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών, στην περίπτωση της συγκεκριμένης επιδημίας πάνω από το 80% των ασθενών είναι ενήλικοι, με σαφή υπεροχή των γυναικών (περίπου 68%). Η πηγή της επιδημίας δεν έχει επιβεβαιωθεί ακόμη και διεξάγονται εντατικές έρευνες για τον εντοπισμό της. Οι γερμανικές υγειονομικές αρχές υποψιάζονται ότι η επιδημία οφείλεται σε μολυσμένα τρόφιμα, με τις έρευνες να εστιάζονται επί του παρόντος στην κατανάλωση ωμής ντομάτας, νωπών αγγουριών και μαρουλιών. Στην ειδική περίπτωση της συγκεκριμένης επιδημίας STEC στη Γερμανία, το γερμανικό Ομοσπονδιακό Ίδρυμα Εκτίμησης Επικινδυνότητας συνέστησε, ως προληπτικό μέτρο, να αποφεύγεται η κατανάλωση ωμών λαχανικών όπως αγγουριών, ντομάτας και μαρουλιών στη βόρεια Γερμανία μέχρι να προσδιοριστεί η πηγή της επιδημίας (σύνδεσμος:http://www.bfr.bund.de/cm/349/ehec_consumers_to_continue_to_refrain_from_eating_tomatoes_cucumbers_and_green_salads_raw.pdf).
Τι σημαίνουν οι όροι STEC, VTEC και EHEC;
Όλοι οι άνθρωποι και όλα τα ζώα έχουν στο έντερό τους τα βακτήρια που ονομάζονται Escherichia coli (E. coli), τα οποία ανήκουν στη φυσιολογική χλωρίδα του εντέρου και είναι συνήθως αβλαβή. Ωστόσο, κάποια συγκεκριμένα στελέχη του E. coli είναι σε θέση να παράγουν τοξίνες. Αυτά τα στελέχη καλούνται STEC/VTEC (E. coli που παράγει τοξίνη shiga ή βεροτοξίνη) ή EHEC (εντεροαιμορραγικό E.coli), και οι τοξίνες τους μπορούν να προκαλέσουν σοβαρή αιμορραγική διάρροια, η οποία, σε μερικές περιπτώσεις, μπορεί να οδηγήσει σε οξεία νεφρική ανεπάρκεια που απαιτεί εντατική θεραπεία. Υπάρχουν πολλά διαφορετικά στελέχη του STEC και η ταυτοποίησή τους μπορεί να χρησιμεύσει στον ακριβέστερο προσδιορισμό της πηγής μιας συγκεκριμένης επιδημίας.
Πώς μπορεί να αρρωστήσω;
Η μετάδοση της λοίμωξης STEC γίνεται κυρίως μέσω της κατανάλωσης ή της επαφής με μολυσμένα τρόφιμα, καθώς και μέσω της επαφής με μολυσμένα ζώα. Η περαιτέρω μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο είναι δυνατή σε περίπτωση στενής επαφής (οικογένειες, κέντρα φροντίδας παιδιών, οίκοι ευγηρίας κ.λπ). Σε προηγούμενες επιδημίες αυτού του είδους είχαν ενοχοποιηθεί ως αιτίες της λοίμωξης πολλές και διάφορες πηγές, όπως το κακοψημένο βοδινό ή άλλου είδους κρέας, το μη παστεριωμένο γάλα, διάφορα νωπά προϊόντα (π.χ. αγγούρια, λάχανα, σπανάκι και μαρούλια), ο μη παστεριωμένος χυμός μήλου και τα τυροκομικά προϊόντα. Ακόμη και πολύ μικρός αριθμός βακτηρίων STEC αρκεί για να προκαλέσει λοίμωξη στους ανθρώπους.
Τι πρέπει να κάνω για να μην αρρωστήσω;
Παρά τα πολλά μέτρα που προβλέπονται, οι καταναλωτές είναι δυνατόν να εκτεθούν σε μολυσματικούς παράγοντες μέσω μολυσμένων —ιδίως ωμών ή κακοψημένων-τροφίμων. Ωστόσο, υπάρχουν μερικά απλά πράγματα που μπορεί να κάνει κανείς για να μειώσει τον κίνδυνο να αρρωστήσει από πιθανώς μολυσμένα αντικείμενα ή ζώα ή από άλλους ασθενείς. Συχνά οι καταναλωτές μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο να αρρωστήσουν στο σπίτι ακολουθώντας σωστές πρακτικές χειρισμού των τροφίμων και υγιεινής των χεριών.
Καλή προσωπική υγιεινή των χεριών
- Να πλένετε καλά τα χέρια σας με σαπούνι, να τα ξεπλένετε προσεκτικά και να τα στεγνώνετε χρησιμοποιώντας χαρτί κουζίνας ή υφασμάτινη πετσέτα (την οποία πρέπει να πλένετε τακτικά σε θερμοκρασία 60°C)
o πριν από την προετοιμασία, το σερβίρισμα ή την κατανάλωση φαγητού
o μετά τη χρήση της τουαλέτας ή το άλλαγμα πανών μιας χρήσης
o μετά την επαφή με ωμά λαχανικά, ρίζες ή κρέας
o μετά την επαφή με ζώα κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης ή μετά την επίσκεψη σε κτηνοτροφική εκμετάλλευση o έπειτα από οποιαδήποτε επαφή με κόπρανα κατοικίδιων ζώων συντροφιάς
Χειρισμός τροφίμων
- Άτομα που παρουσιάζουν διάρροια ή εμετό δεν πρέπει να χειρίζονται τρόφιμα.
- Το κρέας, συμπεριλαμβανομένου του κιμά, πρέπει να ψήνεται καλά.
- Όλα τα φρούτα που έχουν φλούδα πρέπει να αποφλοιώνονται και στη συνέχεια να ξεπλένονται με τρεχούμενο πόσιμο νερό.
- Όλα τα λαχανικά, και ιδίως όσα δεν πρόκειται να ψηθούν πριν καταναλωθούν, πρέπει να πλένονται καλά με τρεχούμενο πόσιμο νερό.
- Όλα τα ριζώδη λαχανικά πρέπει να αποφλοιώνονται και να ξεπλένονται με τρεχούμενο πόσιμο νερό.
- Το ψήσιμο των λαχανικών και του κρέατος καταστρέφει τα νοσογόνα βακτήρια και τους νοσογόνους ιούς.
- Να αποφεύγετε τη διασταυρούμενη μόλυνση, δηλαδή τη μεταφορά βακτηρίων από ωμά τρόφιμα σε έτοιμα για κατανάλωση ή σε ψημένα τρόφιμα, π.χ. χρησιμοποιώντας χωριστές επιφάνειες τεμαχισμού για το ωμό κρέας και το ψημένο κρέας ή τα ωμά λαχανικά και πλένοντας την επιφάνεια τεμαχισμού με σαπούνι πριν και μετά τον χειρισμό ωμών και έτοιμων για κατανάλωση ειδών διατροφής. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο χειρισμού των τροφίμων παρέχονται στην έκδοση της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας “Five keys to safer food”: http://www.who.int/foodsafety/publications/consumer/5keys/en/
Τι πρέπει να κάνω, αν εμφανίσω συμπτώματα διάρροιας;
Αν εμφανίσετε συμπτώματα διάρροιας και εργάζεστε σε κουζίνα που παρασκευάζει φαγητό για το κοινό, πρέπει να επικοινωνήσετε με τις υπηρεσίες επαγγελματικής υγειονομικής περίθαλψης και να σταματήσετε κάθε επαφή με τα τρόφιμα. Αν, παρ’ όλα τα προφυλακτικά μέτρα, εμφανίσετε αιμορραγική διάρροια, πρέπει να ζητήσετε ιατρική βοήθεια. Αν παρουσιάσετε συμπτώματα διάρροιας, να δώσετε ιδιαίτερη προσοχή στην υγιεινή των χεριών σας: να πλένετε τα χέρια σας με σαπούνι και να τα ξεπλένετε με τρεχούμενο πόσιμο νερό μετά από κάθε επίσκεψή σας στην τουαλέτα.
ΠΗΓΗ :Ευρωπαϊκή Επιτροπή
http://ec.europa.eu/food/food/coli_outbreak_germany_en.htm
