Πέμπτη 30 Ιουνίου 2011

Καλοκαίρι και τροφικές δηλητηριάσεις


Οι υψηλές θερμοκρασίες που επικρατούν αυτή την εποχή αυξάνουν τον κίνδυνο αλλοίωσης των τροφίμων και εκδήλωσης τροφικών δηλητηριάσεων, ειδικά εφόσον δεν τηρούνται οι απαραίτητοι κανόνες υγιεινής για την προετοιμασία και τη διατήρηση των τροφών.

 
Το Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών (ΚΕ.Π.ΚΑ.) εφιστά την προσοχή όλων μας και παρέχει ορισμένες χρήσιμες συμβουλές για να μπορούμε να απολαύσουμε το φαγητό στη διάρκεια του καλοκαιριού χωρίς δυσάρεστες εκπλήξεις.
Γενικές συμβουλές
* Ελέγχουμε χρώμα, οσμή, γεύση των τροφίμων, καθώς και την ημερομηνία λήξεως και τις συνθήκες διατήρησής τους.
* Δεν αγοράζουμε και δεν αφήνουμε τρόφιμα εκτεθειμένα στον ήλιο ή σε έντομα.
* Τοποθετούμε τα τρόφιμα που είναι πιο ευαίσθητα και αλλοιώνονται πιο εύκολα, στο ψυγείο όσο πιο γρήγορα γίνεται μετά την αγορά τους.
* Πλένουμε τα χέρια μας, συχνά, με σαπούνι και νερό και οπωσδήποτε πριν από κάθε γεύμα.
* Δεν αγοράζουμε γαλακτοκομικά προϊόντα, παρά μόνον από ελεγχόμενες και οργανωμένες γαλακτοκομικές επιχειρήσεις.
*Τρώμε μόνο καλομαγειρεμένο φαγητό και καλοπλυμένα φρούτα και λαχανικά.
* Δεν τρώμε μισομαγειρεμένο κρέας ή ωμά αυγά. Τα ωμά θαλασσινά είναι εξαιρετικά επικίνδυνα για άτομα που πάσχουν, από κάποια νοσήματα, όπως ηπατικές νόσους.
* Δεν αγοράζουμε φαγώσιμα από πλανόδιους.
Χυμοί – Εμφιαλωμένα νερά
* Οι χυμοί και τα εμφιαλωμένα νερά πρέπει να φυλάσσονται σε ψυγεία ή σε δροσερά και σκιερά μέρη. Δεν αγοράζουμε χυμούς και νερά, που είναι εκτεθειμένα στον ήλιο.
* Τηρούμε τις σωστές συνθήκες διατήρησης. Μετά το άνοιγμα της συσκευασίας φυλάσσουμε την ποσότητα, που δεν καταναλώσαμε, στο ψυγείο.
Παγωτά
* Δεν αγοράζουμε παγωτά, που εμφανίζουν ελαττώματα, στη συσκευασία τους (παραμορφωμένες ή σχισμένες συσκευασίες κ.λπ.), γιατί αυτό υποδηλώνει είτε προβλήματα στη λειτουργία του καταψύκτη, (το παγωτό έχει, εν μέρει, αποψυχθεί και επανακαταψυχθεί) είτε λανθασμένους χειρισμούς στη μεταφορά, μεταχείριση και διάθεση των παγωτών στα σημεία πώλησης.
* Ελέγχουμε τις ενδείξεις, που αναγράφονται στη συσκευασία των παγωτών. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία δεν είναι υποχρεωτική η αναγραφή της ημερομηνίας παραγωγής και λήξης, στις ατομικές συσκευασίες των παγωτών αλλά μόνο στις οικογενειακές συσκευασίες.
* Πριν αγοράσουμε χύμα παγωτό, ελέγχουμε την καθαριότητα του χώρου, του προσωπικού και των εργαλείων. Ελέγχουμε τις συνθήκες διατήρησής του στις βιτρίνες. Οι βιτρίνες θα πρέπει να λειτουργούν, σε θερμοκρασίες μικρότερες από -14 °C και να μην είναι εκτεθειμένες στον ήλιο. Όταν η λειτουργία της βιτρίνας δεν είναι σωστή, σχηματίζεται πάγος, στα τοιχώματα και μεταβάλλεται η σκληρότητα και η μορφή του παγωτού.
* Πριν την κατανάλωση του παγωτού, προσέχουμε μήπως έχουν σχηματιστεί κρύσταλλοι στο εσωτερικό της μάζας του. Οι αποχρωματισμένες περιοχές και οι μεγάλοι κρύσταλλοι πάγου στην κύρια μάζα του παγωτού αποτελούν ένδειξη απόψυξης και επανακατάψυξης, γεγονός, που ευνοεί την ανάπτυξη μικροβίων.
* Οι καταψύκτες, όπου φυλάσσονται τα παγωτά: -πρέπει να λειτουργούν, σε θερμοκρασίες μικρότερες από -18 °C,
-δεν πρέπει να είναι εκτεθειμένοι στον ήλιο,
- πρέπει να κλείνουν ερμητικά,
- δεν πρέπει να σχηματίζεται πάγος στο εσωτερικό τους
* Αποθηκεύουμε στην κατάψυξη του σπιτιού μας το παγωτό όσο το δυνατό γρηγορότερα μετά την αγορά του. Αν αγοράζουμε παγωτό από Σουπερ Μάρκετ, φροντίζουμ να είναι το τελευταίο είδος, που θα βάλουμε στο καροτσάκι μας.
Ωμό κρέας
* Δεν αφήνουμε το ωμό κρέας να ακουμπά ή να στάζει σε άλλα τρόφιμα.
* Χρησιμοποιούμε διαφορετικά εργαλεία (μαχαίρια, επιφάνειες κοπής ) για τα ωμά κρέατα και τα ψημένα τρόφιμα.
* Δεν τοποθετούμε το ψημένο φαγητό στο ίδιο πιάτο, που είχαμε χρησιμοποιήσει, για το ωμό κρέας, χωρίς να το πλύνουμε πρώτα, πολύ καλά.
* Πλένουμε σχολαστικά τα χέρια μας, μετά το χειρισμό ωμών κρεάτων.
* Δεν προσθέτουμε, σε ψημένο κρέας, σάλτσα ή μαρινάδα, την οποία έχουμε προηγουμένως, χρησιμοποιήσει σε ωμό.
Μαγειρεμένα τρόφιμα
* Μετά το ψήσιμο, το φαγητό πρέπει να καταναλωθεί όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Διαφορετικά το βάζουμε, στο ψυγείο και πριν το καταναλώσουμε το ξαναζεστάνουμε, έτσι ώστε στο κέντρο του να έχει θερμοκρασία μεγαλύτερη των 60οC.
* Ο ζεστός καιρός είναι ιδανικός για την ανάπτυξη μικροβίων. Για το λόγο αυτό, κρατάμε το φαγητό εκτός ψυγείου για όσο λιγότερο χρόνο γίνεται.
Γεύμα στο εστιατόριο
Το καλοκαίρι τρώμε συχνά έξω. Τι πρέπει να προσέχουμε;
* Επιλέγουμε καταστήματα, που φαίνονται ότι εφαρμόζουν τα απαραίτητα μέτρα υγιεινής, για την ασφάλεια των τροφίμων (καθαρά πατώματα, τοίχοι και τραπεζομάντιλα, καθαρές τουαλέτες, απουσία εντόμων και προσωπικό με καθαρά ρούχα εργασίας ).
* Δεν καταναλώνουμε φαγητά, που έχουν ασυνήθιστο χρώμα, μυρωδιά και γεύση.
* Ζητάμε πάντα τα κρέατα, πουλερικά και ψάρια να είναι καλοψημένα.
* Δεν καταναλώνουμε λαχανικά, που φαίνονται ότι δεν έχουν πλυθεί, καλά.
* Προτιμούμε φαγητά πρόσφατης παρασκευής ή φαγητά, που παρασκευάζονται την ώρα της παραγγελίας.
Μικρογεύματα
Μερικές χρήσιμες συμβουλές, όταν αγοράζουμε τρόφιμα, από τα κυλικεία πλοίων, τρένων, καντίνες κ.λπ., είναι οι εξής:
* Επιλέγουμε καταστήματα, που φαίνονται ότι εφαρμόζουν τα απαραίτητα μέτρα υγιεινής, για την ασφάλεια των τροφίμων.
* Έτοιμα σάντουιτς (με αλλαντικά, τυρί, αυγά, διάφορες σαλάτες ή σάλτσες ) πρέπει να διατηρούνται στο ψυγείο.
* Έτοιμα snacks (τυρόπιτες, πίτσες, σπανακόπιτες, κ.λπ.) πρέπει να διατηρούνται σε θερμοκρασία μεγαλύτερη των 60 °C, να είναι, δηλαδή πολύ ζεστά.
* Σαλάτες, που διατίθενται σε salad bar, πρέπει να διατηρούνται, υπό ψύξη και σε ειδικές προθήκες.
* Τα προϊόντα κρέατος και πουλερικών (γύρος, σουβλάκια, κ.λπ.) πρέπει να είναι καλοψημένα.
* Τα ψυγεία με αναψυκτικά και εμφιαλωμένα νερά, δεν πρέπει να είναι εκτεθειμένα στον ήλιο και να έχουν την κατάλληλη θερμοκρασία (μικρότερη από 7οC).
* Τα μαγειρεμένα τρόφιμα, διάφορα είδη γαλακτομικών ή διάφορα είδη αλιευμάτων, που δεν καταναλώθηκαν μέσα σε 2 ώρες από την αγορά τους και δε διατηρήθηκαν στο ψυγείο, πρέπει να πετιούνται.
Θερμίδες
Πολλά από τα εδέσματα, που καταναλώνουμε τώρα το καλοκαίρι, είναι δροσιστικά και γευστικά αλλά την ίδια στιγμή είναι πλούσια σε λιπαρά και ζάχαρη, γι’ αυτό θα πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο. Καλό είναι να πίνουμε άφθονο νερό και να εντάξουμε στο διαιτολόγιό μας, καθημερινά, τα 5 Χρώματα:
* Κίτρινο: κίτρινα φρούτα (μπανάνες) και λαχανικά (κίτρινες πιπεριές)
* Πράσινο: λαχανικά και σαλάτες (μαρούλι)
* Πορτοκάλι: πορτοκαλί φρούτα (πορτοκάλια)
* Μπλε: ανθοκυάνες (σταφύλι, σουλτανίνα)
* Κόκκινο: κόκκινα φρούτα και λαχανικά (κόκκινες πιπεριές, κεράσια)

Μάριος Ανδρέου
Παιδίατρος
Υπεύθυνος ΚΠΜ


ΕΦΕΤ: Ενημέρωση των καταναλωτών για την εορταστική περίοδο του Πάσχα

 Ο προγραμματισμός των αγορών μας, η συνειδητή επιλογή τροφίμων και ο σωστός χειρισμός και αποθήκευση των πρώτων υλών μας βοηθάνε σ’ αυτή τη...