Tα φρούτα εμφανίστηκαν σε μύθους από όλο τον κόσμο. Συχνά αποτελούσαν το σύμβολο της αφθονίας και συνδέονταν με θεότητες της καρποφορίας. Μερικές φορές ωστόσο, αντιπροσώπευαν την απόλαυση, την λαιμαργία και τον πειρασμό. Συγκεκριμένα είδη φρούτων είχαν αποκτήσει την δική τους συμβολική σημασία σε μύθους και θρύλους διαφορετικών πολιτισμών.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το μήλο, που στην Κίνα αντιπροσώπευε την ειρήνη. Σε άλλες παραδόσεις σήμαινε σοφία, χαρά, γονιμότητα και νεανικότητα. Τα μήλα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο και σε διάφορους ελληνικούς μύθους. Στη θεά Ήρα για παράδειγμα, άνηκαν ορισμένες πολύτιμες μηλιές, τις οποίες έλαβε ως δώρο γάμου από τη Γαία. Στην Νορβηγική μυθολογία, τα μήλα ήταν ένα σύμβολο της αιώνιας νεότητας.
Ανάλογα παραδείγματα αποτελούν η κερασιά στην Ιαπωνία, όπου τα άνθη της είναι το εθνικό λουλούδι, ενώ τα κεράσια αντιπροσωπεύουν την ομορφιά, την ευγένεια και την σεμνότητα.
Το αχλάδι, στην ελληνική και ρωμαϊκή μυθολογία, ήταν ιερό για τρεις θεές, την Ήρα, την Αφροδίτη και την Pomona, μια ιταλική θεότητα. Οι αρχαίοι Κινέζοι πίστευαν ότι το αχλάδι ήταν το σύμβολο της αθανασίας (οι αχλαδιές ζουν για μεγάλο χρονικό διάστημα).
Το ρόδι, εδώ και χιλιάδες χρόνια θεωρείται σύμβολο της γονιμότητας. Για τους Ρωμαίους, το ρόδι σήμαινε γάμο. Οι νύφες και οι ίδιοι ήταν στολισμένοι με στεφάνια από κλαδιά ροδιάς.
Στην σημερινή εποχή έχουν δημιουργηθεί κάποιοι καινούριοι μύθοι γύρω από τα φρούτα, που έχουν σχέση με την διατροφή. Είναι γνωστό ότι τα φρούτα δεν αποτελούν μόνο μέρος τις καθημερινής μας διατροφής, αλλά και μια από τις πιο υγιεινές –θρεπτικές επιλογές. Από την άλλη ωστόσο, κάποια φρούτα συνοδεύονται από αρνητικές απόψεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν η μπανάνα και το σταφύλι, που κάποιοι ισχυρίζονται ότι παχαίνουν.
Τελικά η κατανάλωση φρούτων έχει μόνο θετικές ή έχει και αρκετές αρνητικές επιπτώσεις;
Παρακάτω παραθέτω τους 6 γνωστότερους μύθους γύρω από την κατανάλωση φρούτων.
1. Κάνω μια διατροφή που δεν μου επιτρέπει να τρώω φρούτα.
Μην ακολουθείτε ποτέ κάποιο διατροφικό σχήμα που παραλείπει ομάδες τροφίμων από την καθημερινή διατροφή σας. Κάθε κατηγορία τροφίμου είναι σημαντική στην διατροφή σας, γιατί περιέχει συστατικά που δεν βρίσκονται σε άλλες κατηγορίες τροφίμων ή -εάν βρίσκονται- περιέχονται σε πολύ μικρότερες ποσότητες. Επίσης, τα φρούτα αποτελούν ίσως την πιο θρεπτική και υγιεινή κατηγορία τροφίμων και μια από τις καλύτερες επιλογές για σνακ. Άρα εάν πιστέψει κάποιος ότι η μη κατανάλωση φρούτων θα επιφέρει θετικά αποτελέσματα στην απώλεια βάρους ή στην υγεία του, θεωρώντας την κατανάλωση φρούτων αιτία του επιπρόσθετου βάρους ή της κακής υγείας του έχει κάνει ένα πολύ σοβαρό λάθος. Θα στερήσει από τον οργανισμό του βασικά διατροφικά στοιχεία, όπως μέταλλα και βιταμίνες(1)(2).
2. Τα φρούτα έχουν πολλή ζάχαρη, γι 'αυτό πρέπει να περιοριστούν.
Είναι αλήθεια ότι τα φρούτα έχουν ζάχαρη. Από την άλλη όμως, έχουν και φυτικές ίνες, οι οποίες επιβραδύνουν την απορρόφηση του σακχάρου και μειώνουν την πιθανότητα εμφάνισης δυσκοιλιότητας (3). Επιπλέον, τα φρούτα είναι πλούσια σε βιταμίνες, μέταλλα, φυτοχημικά και αντιοξειδωτικά. Ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα άτομα με υψηλή αρτηριακή πίεση, που ακολούθησαν διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, μειώθηκε η συστολική πίεση του αίματος κατά περίπου 11 mm Hg και η διαστολική αρτηριακή τους πίεση κατά 6 mm Hg(4). Αυτό έχει πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα από τις συνέπειες της ζάχαρης που βρίσκεται στα φρούτα. Επίσης, είναι προτιμότερο να φάτε φρούτα από το να επιλέξετε ένα γλυκό, από το όποιο θα πάρετε πολλές περισσότερες θερμίδες αλλά και περισσότερη ζάχαρη και λιπαρά.
3. Γιατί να τρώω φρούτα, ενώ το αγαπημένο μου είναι ο χυμός;
Η αλήθεια είναι ότι εάν υπάρχει μέτρο στην κατανάλωση χυμού (1- 2 ποτήρια φυσικού χυμού ημερησίως), δεν υπάρχει ιδιαίτερο πρόβλημα για έναν υγιή άνθρωπο. Από την άλλη, με την κατανάλωση χυμού προσλαμβάνετε περισσότερες θερμίδες και ζάχαρη, διότι απαιτούνται περισσότερα από δύο φρούτα για να φτιάξετε ένα ποτήρι φυσικό χυμό, αλλά πολύ μικρότερη ποσότητα φυτικών ινών, διότι οι φυτικές ίνες βρίσκονται στο φλοιό και στις ίνες. Άρα είναι προτιμότερο να καταναλώνουμε περισσότερα φρούτα και χυμό με μέτρο.
4. Τα κατεψυγμένα φρούτα δεν είναι τόσο υγιεινά-θρεπτικά όσο τα φρέσκα.
Η αλήθεια είναι ότι τις περισσότερες φορές, τα φρέσκα φρούτα είναι πιο γευστικά από τα κατεψυγμένα και έχουν μικρότερες απώλειες σε θρεπτικά συστατικά. Εάν όμως η συγκομιδή, η μεταφορά και η αποθήκευση των φρέσκων φρούτων δεν είναι η ενδεικνυόμενη, μπορεί να έχετε πολύ μεγαλύτερη απώλεια θρεπτικών συστατικών από ότι τρώγοντας κατεψυγμένα φρούτα. Κατά συνέπεια, όταν η επεξεργασία των φρέσκων και των κατεψυγμένων γίνει σωστά, η απώλεια των θρεπτικών συστατικών είναι μικρή.
5. Βρήκα ένα άγνωστο φρούτο στο σούπερ μάρκετ. Δεν θα’ ναι καλό.
Στους διαδρόμους του σούπερ μάρκετ μπορείτε σήμερα να βρείτε πολλά φρούτα που δεν έχετε δοκιμάσει ή δεν έχετε ξαναδεί ποτέ στη ζωή σας. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν είναι νόστιμα –θρεπτικά ή ότι δεν θα σας αρέσουν. Την επόμενη φορά που θα πάτε για ψώνια, τολμήστε να αγοράσετε και να δοκιμάσετε κάτι νέο.
6. Υπάρχουν φρούτα που παχαίνουν και φρούτα που καίνε το λίπος!
Αποφεύγετε την κατανάλωση μιας μπανάνας με το φόβο ότι θα παχύνετε;
Δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Δεν υπάρχει τρόφιμο, πολύ περισσότερο φρούτο, που από μόνο του να ευθύνεται για το επιπλέον βάρος. Το επιπλέον βάρος οφείλεται σε τρεις κυρίως λόγους: στην μεγαλύτερη θερμιδική πρόσληψη από αυτή που χρειάζεται ο οργανισμός, στη μειωμένη φυσική δραστηριότητα και σε μια διατροφή πλούσια σε λιπαρά και φτωχή σε ποικιλία τροφίμων.
Οι θερμίδες που έχει μια μπανάνα, δεν ξεπερνούν τις 100. Μια μπανάνα έχει δηλαδή, όσες θερμίδες έχουν 2 μέτρια μήλα. Είναι όμως πολύ πλούσια σε βιταμίνες, ίνες και μέταλλα, όπως το κάλιο. Μια σοκολάτα των 100 γραμμαρίων, αντίθετα, περιέχει γύρω στις 500 θερμίδες.
Καταναλώνετε λοιπόν μικρές ποσότητες σε τρόφιμα που αποδίδουν πολλές θερμίδες (λίπος, ελαιόλαδο, γλυκά) και μεγαλύτερες ποσότητες τροφίμων που αποδίδουν λίγες θερμίδες (φρούτα, λαχανικά). Και φροντίστε, το σύνολο των θερμίδων που προσλαμβάνετε ημερησίως, να μην ξεπερνά αυτές που χρειάζεται ο οργανισμός.
Αντίπαλο δέος της… μπανάνας είναι το γκρέιπφρουτ, που πολλοί λένε ότι καίει το λίπος ή αδυνατίζει. Όμως καμία επιστημονική μελέτη δεν επιβεβαιώνει κάτι τέτοιο, ούτε για το γκρέιπφρουτ ούτε για κανένα άλλο φρούτο.
Γράφει ο/η Ζέρβας Νίκος, Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, M.Sc.
Βιβλιογραφία
- Newby PK. Are dietary intake and eating behaviors related to childhood obesity? A comprehensive review of the evidence. J Law med Ethics. 2007;35(1):35-60
- Woodward-Lopez G et al. Obesity : dietary and develepmental Influences, FL :CRC Press,Boca Raton ;2006
- Lembo A, Camilleri M. Chronic constipation. N Engl J Med. 2003; 349:1360–68.
- Appel LJ, Moore TJ, Obarzanek E, et al. A clinical trial of the effects of dietary patterns on blood pressure. DASH Collaborative Research Group. N Engl J Med. 1997; 336:1117–24.
πηγή: mednutrition.gr
